Dağcılıkta kullanılan ip ve düğüm çeşitleri
- Üst Kategori: YAZILAR
- Cumartesi, 12 Eylül 2009 22:26 tarihinde yayınlandı.
- Gösterim: 24645
ip : dağcılar tarafından; tırmanma ,inme ,yatay geçişlerde; emniyeti
sağlama k ve arama kurtarmada sedye yapmak için kullanılan malzemedir.
ip çeşitleri : dağcılıkta kullanılan ipler statik ve dinamik olmak üzere iki çeşittir.
kullanılış durumlarına göre ipler ikiye ayrılır.
ana ipler ve yardımcı ipler.
ana ipler : 8 mm’den 11’mm ye kadar olan ipler ana ipler sınıfına girer.
yardımcı ipler : 4 mm’ den 7 mm’ye kadar olan ipler yardımcı ipler sınıfına girer.
iplerin sınıflandırılması : ipler sınıflarına göre üç’e ayrılır
yarım ip : 8 ve 8/5 mm kalınlığındaki ipler yarım ip olarak
değerlendirilir.
ikiz ip : 9 mm ve 9/5 mm kalınlığındaki ipler ikiz ip olarak
değerlendirilir.
tam ipler : 10 mm ‘1o/5 mm ve 11 mm kalınlığındaki ipler tam ip olarak değerlendirilir
hava durumuna göre ip çeşitleri
1. dry ( kuru ) ip : sadece kuru havalarda kullanılır.
2. wet ( ıslak ) ip : ıslak havalarda kullanılır.kuru
havalardada kullanılabilir kuru ve
ıslak –kuru ipe nazaran daha serttir.
3. wet –dry ( ıslak – kuru ) ip : hem ıslak havalarda
hem kuru havalarda kullanılır.
perlonlar
perlon : özel makinalarda dokunmuş çok
farklı renkte ve üzerlerinde çekerlerine
göre çizgiler bulunan statik dağcılık malzemesidir .
dağcılar tarafından : ana emniyet noktalarında ,
ara emniyet noktalarında ,
emniyet kemeri yapmada vs . kullanılmaktadır .
yapılış özelliğine göre iki çeşittir :
1 . tüplü .
2 . tüpsüz ( tek parça )
çekerleri : perlonlar kullanım özelliklerine göre farklı çekerlerde yapılmaktadır . farklıimalat firmaları farklı çeker vermektedir .genellikle perlonun arka yüzündeki her çizginin çekeri 500 kg. olarak değerlendirilmektedir .dört çizgi ve üstündeki perlonlar kurtarmalarda kullanılmaktadır .
bazı perlonlar yapılırken uçları bir birilerinin üzerine gelecek şekilde dikilmişlerdir .
bu tip perlonlar ekspres olarak isimlendirilmektedir
düğümler
düğüm nedir : iki veya daha fazla ipin belirli bir düzen içinde yan yana veya üs üste gelerek sıkışma metoduyla çalışmasına düğüm denir.
düğüm çeşitleri
düğümler yapılarına ve çalışma sistemine göre 2 ‘ ye ayrılırlar
1 . hareketli ( dınamık ) düğümler :
( a ) : yarım kazık
( b ) : pürsik
2 . hareketsiz ( statık ) düğümler :
(a) : sekizli
(b) : tamkazık
(c) : bulin
(d) : kördüğüm
(e) : kelebek
(f) : izbarço
(g) : camadan
(h) : balıkçı
(i) : perlon bant
düğümler ve kullanım yerleri
a . birinci derecede bilinmesi gerekli düğümler
1 . sekizli : sabitleme düğümüdür . ana emniyet noktalarında ve ipe bağlanmada kullanılır .
2 . tam kazık : sabitleme düğümüdür . ana emniyet noktalarında veya ipi sabitlemede kullanılır .
3 . yarım kazık : tırmanan veya iniş yapan dağcıya ip vermede / almada kullanılır .
4 . çift balıkçı : ip halkası oluşturmak , aynı veya değişik kalınlıklardaki iki ipi bir birine bağlamada kullanılır .
5 . pürsik : yüklenince sıkışan bir düğümdür . iniş veya çıkışlarda emniyet için kullanılır .
6 . perlon düğümü : iki perlonun ucunu bir birilerine bağlamada kullanılır .
b . ikinci derecede bilinmesi gerekli düğümler
1 . kördüğüm : ipin sonuna atılır dağcının ipten çıkmasını önler .
2 . bulin : dağcının ipe bağlanma veya ipten emniyet kemeri yapmada kullanılır .
3 . camadan : aynı kalınlıktaki iki ipi birbirine bağlamada kullanılır .
4 . kelebek : arama kurtarmada kullanılan bir düğümdür . ipte aynı uzunlukta veya farklı uzunlukta iki uç elde etmede kullanılır .
dağcılık düğümlerinde aranan özellikler
dağcılıkta kullanılan düğümler yer ve şartlara bağlı olmadan
bazı özelliklere sahip olmalıdır .
bunlar :
1 . sağlam olmalıdır .
2 . basit olmalıdır .
3 . kolay atılabilmelidir .
4 . istenildiğinde kolay çözülebilmelidir .
5 . kendiliğinden çözülmemelidir .
6 . estetik olmalıdır .
düğümlerin yapılış teknikleri
1 . kapalı sekizli : emniyet kemerine karabina ile girmede veya ana ipin
ana veya ara emniyet noktalarına bağlanmasında kullanılır .
çekeri en yüksek düğümdür .
2 . tam kazık : tırmanan veya iniş yapan dağcının kendisini
ana - ara emniyet noktalarına sabitlemede
veya ipin ana emniyet noktasına bağlanmasında kullanılır .
3 . yarım kazık : tırmanan veya iniş yapan dağcıya ip vermede / almada
veya kendi kendine iniş yapan dağcının kendisini kontrollü olarak
indirmesinde kullanılır . dinamik bir düğümdür .
4 . çift balıkçı : aynı veya farklı kalınlıktaki iki ipi bir birine bağlamada kullanılır .
5 . pursik : dağcının tırmanırken veya inerken ana ip üzerinde kendini emniyete aldığı
hareketli ( dinamik ) bir düğümdür .
bırakıldığında sıkışarak dağcıyı olduğu noktada sabitler .
6 . perlon düğümü : iki perlonu bir birine bağlamada kullanılır .
7 . bulin düğümü : emniyet kemerinin olmadığı zamanlarda ana ipten
veya yardımcı ipten emniyet kemeri yapmada kullanılır .tekli veya ikili olabilir .
8 . açık sekizli : emniyet kemerine ana ipin bağlanmasında veya
kapalı ( kum saati – bolt vs .)
bir alana ana emniyet noktası kurmada kullanılır.
düğüm tamamlandığında kapalı sekizli şekline döner .
tek kat ip veya çift kat ipten düğüm yapılabilir .
düğümler ve çekerleri
iplere düğüm atıldıktan sonra ipin çekeri düğüme göre azalmaktadır.
aşağıdaki değerler hangi düğümün ipin çekerini
ne kadar düşürdüğünü göstermektedir.
80 kg. denemede tek ve ikiz ipler %8 yarım ipler %10 uzar.
1 – düğümsüz ip çekeri %100
2 – sekizli %75 – 80
3 – camadan %70 – 75
4 – çift balıkçı %65 – 70
5 – perlon bant %60 – 70
6 – tek balıkçı %60 – 65
7 – tam kazık %60 – 65
8 – kördüğüm %60 - 65